Hoe TOP werk jij? | Leer de risico’s van fysieke belasting kennen

Werken op de bouwplaats, in een fabriek of juist achter een bureau? Het maakt eigenlijk niet uit, iedereen krijgt te maken met lichamelijke belasting. Helaas wordt fysieke belasting in het bedrijfsleven vaak onderschat. In Nederland zijn er bijna een half miljoen mensen met een beroepsziekte aan het bewegingsapparaat. Dit kan leiden tot ziekteverzuim en in ernstige gevallen zelfs arbeidsongeschiktheid. Om de bewustwording voor lichamelijke belasting te vergroten, heeft het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de campagne Hoe TOP werk jij? Pak lichamelijke belasting aan! gelanceerd. Lees hier wat fysieke belasting is en hoe u binnen uw eigen organisatie zelf aan de slag kunt met TOP.

Tijdens de campagne wordt ingezet op de zogenaamde TOP-strategie. TOP staat voor Technische, Organisatorische en Persoonsgebonden maatregelen om lichamelijk belasting te voorkomen. Met de TOP-strategie wil het ministerie werkgevers en werknemers stimuleren om de oorzaken van fysieke belasting op een goede manier aan te pakken.

 

Wat is fysieke belasting?

Fysieke belasting is het totaal aan houdingen, bewegingen en krachten waaraan een werknemer gedurende de dag blootstaat. Fysieke belasting is niet per definitie slecht. Door bijvoorbeeld te sporten belast u uw lichaam ook fysiek, maar dat is juist gezond. Zolang de belasting van het werk en de belastbaarheid van het individu met elkaar in evenwicht zijn, is er niks aan de hand. Als de belasting echter hoger is dan de belastbaarheid is er sprake van ‘overbelasting’.

Overbelasting kan schade opleveren aan spieren en gewrichten. Indien de spieren en gewrichten onvoldoende de mogelijkheid krijgen om te herstellen, kan deze schade leiden tot een blessure. Een aantal bekende voorbeelden van fysieke belasting zijn:

  • Tillen en dragen
  • Duwen en trekken
  • Repeterende/routinematige handelingen
  • Werken in ongunstige houdingen

 

Wat kunt u doen?

Gelukkig is er een hoop te doen tegen fysieke belasting. Hieronder een stappenplan om overbelasting te voorkomen.

 

Stap 1: risico’s inventariseren

Als op basis van de Risico Inventarisatie- en Evaluatie (RI&E) van uw organisatie blijkt dat fysieke belasting mogelijk een risico is, moet u volgens het Arbobesluit een verdiepend onderzoek uitvoeren. De algemene RI&E biedt namelijk alleen een inventarisatie op hoofdlijnen. Gelukkig zijn er tal van instrumenten beschikbaar om de risico’s gestructureerd in kaart te brengen. Via onderstaande link van Arboportaal is de Toolbox Lichamelijke Belasting te raadplegen. Hier vindt u een overzicht van alle hulpmiddelen waarmee fysieke belasting in kaart kan worden gebracht.

 

Stap 2: maatregelen bepalen

Weet u wat de risico’s zijn in uw organisatie? Dan kunnen we nadenken over de maatregelen met behulp van de TOP-strategie. In de onderstaande opsomming wordt deze strategie verder uitgewerkt. Probeer altijd zo hoog mogelijk in de opsomming een oplossing te zoeken. Ga alleen naar een lager gelegen oplossing als het echt niet anders kan, bijvoorbeeld omdat de oplossing technische niet haalbaar is. Tijdens een eventuele inspectie dient u de gekozen oplossingen te kunnen onderbouwen aan de hand van deze strategie.

Technische maatregelen

Technische oplossingen zijn de meest effectieve oplossingen. Overweeg daarom allereerst een volautomatische oplossing zodat het risico op fysieke overbelasting volledig wordt weggenomen. Een voorbeeld van een volautomatische oplossing is een palletrobot. Zo wordt het handmatig stapelen van zakken, pallets of dozen overgenomen door een robot of kunt u denken aan een zit-sta bureau.

Helaas zijn technische oplossingen niet alleen de beste, maar vaak ook de duurste oplossingen. Mocht deze niet mogelijk zijn, dan kan ook worden gekozen voor het reduceren van het risico door middel van tilhulpmiddelen. Denk daarbij aan een heftafel om objecten op een gezonde werkhoogte te brengen. De tilbelasting van de medewerkers wordt daardoor verminderd.

Organisatorische maatregelen

Als technische maatregelen niet mogelijk zijn of onvoldoende resultaat opleveren, wordt gekeken naar de O van organisatorische maatregelen. In dat geval wordt taakroulatie of aanpassing van het werkproces overwogen. Bijvoorbeeld: uw medewerkers moeten zakken van 25 kilogram handmatig bijstorten. In dat geval kunt u ervoor zorgen dat medewerkers vaak afgelost worden, zodat de fysieke belasting meer wordt verspreid. Een andere mogelijkheid is om (extra) pauzes in te lassen.

Persoonsgebonden maatregelen

Als ook dat niet mogelijk is, volgen persoonsgebonden maatregelen. Dit betekent: maatwerkoplossingen zoals individuele adviezen of individuele aanpassingen in de functie van de werknemers. Ook persoonlijke beschermingsmiddelen kunnen zorgen voor een (kleine) verbetering van de situatie. Denk hierbij aan werkschoenen en handschoenen voor een betere grip op de ondergrond en/of het voorwerp.

Heeft u oplossingen volgens de TOP-strategie overwogen en geïmplementeerd? Dan is het van essentieel belang om voorlichting en instructie te geven zodat medewerkers bewust worden van de risico’s en getroffen maatregelen. Daarnaast leren ze bij de verschillende vormen van fysieke belasting wat de specifieke aandachtspunten zijn. Denk bijvoorbeeld aan gezonde tiltechnieken. Voorlichting en instructie over fysieke belasting, is een verplichting vanuit de Arbowet.

 

Doe de test!

Via deze link weet u binnen 5 minuten welk risico’s u loopt en wat u kunt doen om die te verminderen.

Schouten Advies kan u helpen met het analyseren van uw risico’s, maar ook met voorlichting doormiddel van toolbox meetings. Voor vragen kunt u altijd contact met ons opnemen.

 

 

Blijf op de hoogte