MRL’s en een meetonzekerheid in diervoeders – waar moet u rekening mee houden?

De beslisboom van de NVWA omtrent Maximale Residu Limiet (MRL) en meetonzekerheid is eind december 2021 gepubliceerd. Deze beslisboom helpt bedrijven te bepalen of ze wel of geen melding moeten maken van een overschrijding van de MRL in hun product. Toch is het nog niet zo makkelijk als het volgen van het stappenplan om te beslissen of er melding gemaakt moet worden. Hoe zit het nu precies?

Met de nieuwe werkwijze mag onder voorwaarden de meetonzekerheid worden afgetrokken van analyseresultaten. Daarmee heeft de NVWA de handhaving meer in lijn gebracht met andere EU-landen. Ook was er niet altijd een toxicologische reden voor het verbieden van aftrek van meetonzekerheden. Die limieten waren vaak gebaseerd op een zo laag mogelijk gebruik in de landbouw en niet op gezondheidsmaatstaven. Met de update is er gezocht naar een toxicologische grondslag.

Het kan best ingewikkeld zijn om uit te zoeken wanneer er melding gemaakt moet worden van een overschrijding van een MRL en wanneer de meetonzekerheid van een analyse van het resultaat mag worden afgetrokken. Heeft u vragen? Laat het ons weten en neem contact met ons op.

We schreven eerder al wat over MRL’s in levensmiddelen. Daar leest u hier meer over.

Wat is een MRL eigenlijk?

MRL staat voor maximum residu limiet en is de maximaal toegestane concentratie bestrijdingsmiddelen die in een product mag zitten.

 

Waar vind ik MRL’s voor diervoeders?

Voor diervoeders staan de belangrijkste MRL’s beschreven in richtlijn 2002/32 EC. Maar dit document bevat maar een beperkt aantal pesticiden. Er staan ook een aantal MRL’s in verordening 396/2005 EU. Dit document is verwerkt tot een doorzoekbare database, de pesticidedatabase van de Europese Unie.

Bron: EU pesticidedatabase

 

Zo ziet de pesticidedatabase van de EU eruit voor glyfosaat, beter bekent als Roundup. Links staan producten, citrusvruchten in het voorbeeld, en rechts staan de MRL’s voor de betreffende producten. De MRL staat vermeld in mg/kg. De MRL van glyfosaat voor sinaasappelen is dus 0,5 mg/kg.

Sommige pesticiden zijn niet toegestaan in de Europese Unie. Er kan dan toch een MRL zijn voor dat product, bijvoorbeeld via import tolerantie. Het kan ook zijn dat een bestrijdingsmiddel is toegestaan in de EU, maar dat er geen MRL voor te vinden is in de database. Dat geldt er een limiet van 0,01 mg/kg. De Europese Unie kent geen zero tolerance voor pesticiden.

Import tolerantie: Sommige pesticiden zijn in de Europese niet toegestaan. Landen kunnen aan de EU vragen of ze een verboden bestrijdingsmiddel willen tolereren voor import. Bijvoorbeeld omdat het lokale klimaat andere eisen stelt aan pesticidegebruik. Zo’n middel mag dan in de EU niet gebruikt worden, maar onder voorwaarden wel geïmporteerd worden.

 Het nadeel van deze database is dat deze zich focust op de levensmiddelenindustrie. Er zijn wel een aantal relevante MRL’s te vinden voor de diervoederindustrie, maar de lijst is niet uitputtend. Als er van het betreffende product wel een MRL te vinden is, is het vrij eenvoudig om te bepalen of de meetonzekerheid mag worden afgetrokken. Als er geen MRL is, dan wordt het wat lastiger.

 

Meetonzekerheid voor producten met een duidelijke MRL

Als er voor een product een duidelijke MRL is opgenomen in 2002/32 of de pesticidedatabase, dan kan het onderstaande stappenplan van de NVWA gevolgd worden. Er wordt dan alleen gekeken of het om een CMR-product gaat. Is het analyseresultaat na aftrek van de meetonzekerheid onder de MRL en gaat het niet om een CMR-stof? Dan hoeft er niets gemeld te worden.

 

Bron: Beslisboom MRL-overschrijding diervoeder, NVWA

Vanaf begin dit jaar mogen bedrijven wél de meetonzekerheid aftrekken van het analyseresultaat. In het verleden was dat niet het geval. Als een resultaat min de onzekerheid onder de norm ligt, hoeft er geen melding gemaakt te worden bij de NVWA, rekening houdend met de genoemde uitzonderingen. De maximale meetonzekerheid waar rekening mee gehouden mag worden is 50%. In praktijk komt het erop neer dat er altijd rekening gehouden kan worden met een onzekerheid van 50%.

 

Wat is een CMR-stof?

CMR-stoffen zijn stoffen die carcinogeen, mutageen en/of reproductie-toxisch zijn. In de pesticidedatabase staat dit per stof beschreven. Ethyleenoxide is bijvoorbeeld zo’n stof, zie ook het onderstaande screenshot van de database. Om te bepalen of een bestrijdingsmiddel een CRM-stof is, moet er gelet worden op de volgende beschrijvingen in de database: Carc. 1A, Carc. 1B, Muta. 1A, Muta 1B, Repr. 1A, Repr. 1B. Als een stof onder een of meer van deze classificeringen valt, mag er in het geval van diervoeders de meetonzekerheid niet worden afgetrokken van het analyseresultaat.

Producten zonder duidelijke MRL

Zowel 2002/32 als de pesticidedatabase zijn voor de diervoederindustrie niet volledig. Als een pesticide of product niet in een van de twee lijsten staat, wordt beoordelen of de meetonzekerheid mag worden afgetrokken een stuk ingewikkelder. Om toch het overzicht te bewaren hebben verschillende organisaties gezamenlijk een pesticidewijzer gemaakt. De wijzer is hier te vinden. De wijzer van de NVWA is hierin ook verwerkt.

In de pesticidewijzer wordt via verschillende stappen gezocht naar een MRL. Als dat niet mogelijk is, is de laatste stap om een aanvraag te doen bij de NVWA. Dan gaat het om zogeheten ‘Voetnoot 1’ producten. Dit verwijst naar Voetnoot 1 in 396/2005: “MRL’s zijn niet van toepassing op producten of delen van producten die als gevolg van hun kenmerken of aard uitsluitend worden gebruikt als ingrediënten voor diervoeding, totdat voor de specifieke categorie 1200000 afzonderlijke MRL’s zijn vastgesteld”. De aanvrager maakt dan een risicobeoordeling die door de NVWA wordt gekeurd.

 

Waar moet ik beginnen?

Het is niet altijd eenvoudig om tot een eenduidig antwoord te komen. Wij adviseren om de pesticidewijzer van de organisaties erbij te pakken en deze helemaal te doorlopen. Komt u er niet uit of heeft u vragen? Neem dan contact met ons op! Wij kunnen u helpen met deze complexe wet- en regelgeving.

Relevante links

Blijf op de hoogte

We versturen enkele keren per jaar een nieuwsbrief met updates over trainingen, wet- en regelgeving en onze diensten. Op de hoogte blijven? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief.